अभौतिक सांस्कृतिक सम्पदा सूचीकरण सम्बन्धी अभिमुखीकरण कार्यक्रम भव्यताका साथ सम्पन्न

११ मंसिर २०८२ काठमाडौँ । 
नेपाल सरकार संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालयको आयोजना र सांस्कृतिक संस्थानको सहकार्यमा अभौतिक सांस्कृतिक सम्पदा सूचीकरण सम्बन्धी अभिमुखीकरण कार्यक्रम भव्यताका साथ सम्पन्न भएको छ । मन्त्रालयले अभौतिक सांस्कृतिक सम्पदा (सूचीकरण तथा व्यवस्थापन) सम्बन्धी आन्तरिक दिग्दर्शन, २०८२ निर्माण गरी लागू गरी सोही बमोजिम यस वर्षका लागि संवत् २०८२ चैत १५ सम्म राष्ट्रिय सूचीकरणको आवेदन लिनेछ । संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालयले विनियोजन ऐन, २०८१ को दफा ११ ले दिएको अधिकार प्रयोग गरी अभौतिक सांस्कृतिक सम्पदा (सूचीकरण तथा व्यवस्थापन) कार्यविधि, २०८१ लागू गरी नेपालमा पहिलोपटक अभौतिक सांस्कृतिक सम्पदा राष्ट्रिय सूचीकरणको अभियान थालनी गरेको थियो । जसमा १०५ वटा अभौतिक सांस्कृतिक सम्पदाहरू राष्ट्रिय सूचीकरणका लागि मन्त्रालयमा दर्ता भएको तर जम्मा १ वटा मात्र छनौटमा परेको थियो । बाँकी छनौटमा नपरेका अभौतिक सांस्कृतिक सम्पदाको प्राविधिक पक्ष अपुग भएकाले सो बारे अभिमुखीकरण गर्नुपर्ने भएकाले सम्बन्धित संघसंस्था र व्यक्तित्वहरूलाई एकीकृत गरी सूचीकरण सम्बन्धी विभिन्न पक्ष बारे अभिमुखीकरण गरिएको हो ।

मन्त्रालयका संस्कृति महाशाखा प्रमुख श्री डा.सुरेश सुरश श्रेष्ठज्यूले विशेष अभिमुखीकरण गर्नुहुँदै नेपालको अभौतिक सांस्कृतिक सम्पदाको विस्तृत परिचय, राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा अभौतिक सांस्कृतिक सम्पदा सूचीकरणका मापदण्ड, नेपालका अभौतिक सांस्कृतिक सम्पदा सूचीकरणका लागि हालसम्म भएका कार्यप्रगति तथा साङ्गोपाङ्ग विवरण जानकारी गराउनुहुँदै नेपालमा पहिलोपटक राष्ट्रिय सूचीकरण अभियान शुभारम्भ हुनु ऐतिहासिक कार्यको सुरुवात भएको तर्फ जोड दिँदै पहिलोपटक नै १०५ वटा अभौतिक सांस्कृतिक सम्पदा दर्ता हुनुले हामीले नेपालको पहिचान अभौतिक सांस्कृतिक सम्पदा बारे निकै चिन्तन गरेका छौं भन्ने प्रमाणित भएकाले निकट भविष्यमा नेपालका सम्पूर्ण अभौतिक सांस्कृतिक सम्पदा सूचीकरण गर्न सफल हुनेमा विश्वस्त रहेको बताउनु भयो । 

सांस्कृतिक संस्थानका महाप्रबन्धक श्री किरण बाबु पुनज्यूले स्वागत मन्तव्य राख्नुहुँदै अभौतिक सांस्कृतिक सम्पदा सूचीकरणको महत्त्व बारे बताउनु भएको थियो । उहाँले १५ जून २०१० मा युनेस्कोमा नेपाल पक्ष राष्ट्रको रूपमा रहँदै आएपनि नेपाल सरकार संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालयले विनियोजन ऐन, २०८१ को दफा ११ ले दिएको अधिकार प्रयोग गरी अभौतिक सांस्कृतिक सम्पदा (सूचीकरण तथा व्यवस्थापन) कार्यविधि, २०८१ लागू गरी पहिलोपटक नेपालले राष्ट्रिय सूचीकरण थालनी गर्नु नै ऐतिहासिक सांस्कृतिक राज्यनीतिको चरणमा नेपाल प्रवेश गर्नु भएकाले यो ऐतिहासिक परिवेशलाई हरेक नेपाली र संघसंस्थाले अपनत्व लिई अभौतिक सांस्कृतिक सम्पदा राष्ट्रिय सूचीकरण अभियानलाई सफल पार्नुपर्ने जोड दिनु भएको थियो । 

नेपालजस्तो संस्कृतिको धनी देशमा संस्कृतिबाटै समृद्धिको आधार दिशाबोध गर्न नेपालका सम्पूर्ण अभौतिक संस्कृतिहरू अभौतिक सांस्कृतिक सम्पदामा सूचीकरण हुनु आधारभूत शर्त हो । सूचीकरण पश्चात् नेपालको सांस्कृतिक अस्तित्व बच्नुका साथै सांस्कृतिक पर्यटनको विकास, स्वरोजगार सिर्जना र संस्कृतिबाटै समृद्धिको मार्ग प्रशस्त हुनेछ । अभौतिक सांस्कृतिक सम्पदा सूचीकरणलाई चुस्त, दुरुस्त एवम् प्रभावकारी ढंगले अगाडि बढाउन मन्त्रालयले आयोजना गरेको कार्यक्रमलाई मन्त्रालय अन्तर्गतको संस्कृति सम्बन्धी ज्येष्ठ निकाय सांस्कृतिक संस्थानले सहकार्य गरेको हो ।